Độ pH là gì, cách xác định độ pH và độ pH của một số dung dịch phổ biến

Độ pH là một khái niệm mà chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp trên bao bì của nhiều loại sản phẩm. Điều này cho thấy rằng, độ pH là một thứ mà mọi người rất quan tâm và được nhà sản xuất chú ý tới. Vậy độ pH là gì? Cách xác định độ pH của một chất? Những ảnh hưởng của chúng đối với đời sống? Tất cả sẽ được ShopLab giải đáp qua bài viết sau đây!

1. Độ pH là gì?

Độ pH là mức độ hoạt động của ion H+ trong môi trường dung dịch dưới tác động bởi một hằng số điện ly. Mọi dung dịch tồn tại ở dạng chất lỏng đều có độ pH riêng và độ pH đó sẽ quyết định chất lỏng ấy có lợi hay có hại.

pH còn được định nghĩa là logarit âm của nồng độ ion hydro chạy từ 0 đến 14.

Mọi sinh vật sống để duy trì sự sống đều phụ thuộc vào độ pH thích hợp. Tất cả mọi cơ thể sống đều dựa vào cơ chế nội bộ để duy trì một nồng độ pH nhất định.

Tất cả các quá trình có sự tồn tại của nước trong phòng thí nghiệm hay các nghiên cứu đều cần đo pH. Bao gồm việc chuẩn đoán hóa học, kiểm tra chất lượng nước khoa học môi trường và các thí nghiệm môi trường sinh học.

Thang đo pH chạy từ 0 đến 14

2. Ứng dụng của độ pH

Trong thực tế, người ta dựa vào độ pH để phân biệt các loại dung dịch, đặc tính của từng loại dung dịch hoặc môi trường. 

Các dung dịch mang tính axit sẽ có độ pH nhỏ hơn 7, nếu mang giá trị bằng 0 thì dung dịch có tính axit cao nhất. Còn những dung dịch có tính bazơ (kiềm) sẽ có độ pH lớn hơn 7.

Trong nước luôn chứa muối và axit hòa tan nên giá trị độ pH của nước thường nhiều hoặc ít hơn 7. Còn sữa có độ pH là 6 và máu có độ pH là 8.

Giá trị của độ pH là biểu thức của tỷ lệ [H+] đến [OH-] hay còn gọi là nồng độ ion hydroxit. Do đó, nếu [H+] là lớn hơn [OH-], dung dịch có tính axit. Ngược lại, nếu [OH-] lớn hơn [H+] thì đó là dung dịch là bazơ.

3. Độ pH của một số dung dịch phổ biến

ShopLab sẽ cung cấp cho bạn thông tin về độ pH của một số dung dịch hiện nay:

3.1 Độ pH của nước

• Nước tinh khiết có độ pH là 7 (Nước sạch được xử lý bằng các phương pháp lọc).

• Nước sử dụng cho sinh hoạt theo tiêu chuẩn có độ pH là 6 - 8,5 và nước dùng để ăn uống có độ ph là 6,5 - 8,5.

3.2 Độ pH của đất

• Đất kiềm: Có độ pH lớn hơn 7. Đây là loại đất phổ biến ở miền Tây Nam Bộ, ít chất dinh dưỡng và không thích hợp để trồng trọt các loại cây nông nghiệp.

• Đất trung tính: Độ pH bằng 7. Loại đất này thích hợp với nhiều loại cây trồng nhiệt đới, tiêu biểu là lúa nước.

• Đất chua: Có độ pH nhỏ hơn 7, nếu pH nhỏ hơn 4 thì là đất phèn. Cây trồng chỉ thích hợp với loại đất có độ pH từ 4 đến 7.

3.3 Độ pH của axit

Axit có độ pH từ 0 đến nhỏ hơn 7.

Trong phòng thí nghiệm có thể dễ dàng bắt gặp một số hóa chất có tính axit được sử phổ biến như: HCl, H2SO4,...

3.4 Độ pH của bazơ

Bazơ (kiềm) có độ ph từ 8 đến 14.

Những chất hóa học có tính bazơ phổ biến mà chúng ra hay thấy có thể kể đến: KOH, NaOH,...

3.5 Độ pH của nước tiểu

Độ pH trong nước tiểu của một người trưởng thành thường dao động trong khoảng từ 4,6 đến >8.

3.6 Độ pH của máu

Độ pH của mấy dao động trong khoảng 7,35 - 7,45. Nếu độ pH trong máu vượt quá phạm vi này chỉ bằng 1/10 đơn vị pp có thể gây ra tử vong.

3.7 Độ pH của sữa rửa mặt

Độ pH lý tưởng trong sữa rửa mặt là từ 6 đến 6.5, đảm bảo nhỏ hơn 7. 

4. Độ pH có ảnh hưởng như thế nào đối với đời sống

Độ pH trong các loại dung dịch, hay những sản phẩm mà chúng ta sử dụng hàng ngày có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người.

• Da và tóc của người có độ pH dao động ở ngưỡng 5,5. Vậy nên nếu muốn da và tóc khỏe mạnh chúng ta cần chọn những loại mỹ phẩm có độ pH nhỏ hơn 7 để đảm bảo an toàn.

• Những thực phẩm tươi sống như thịt sẽ có độ pH thích hợp là từ 5,5 đến 6,2. Trường hợp độ pH nhỏ hơn 5,3 thì thịt đã bị ôi thiu, cần tránh sử dụng.

• Độ pH của nước có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe con người. Nếu độ pH của nước ở mức quá thấp sẽ tác động xấu đến hệ tiêu hóa và làm mòn men răng. Nếu trong nước có chứa nhiều hợp chất hữu cơ kết hợp với độ pH > 8,5 thì việc khử trùng bằng Clo sẽ dễ tạo ra hợp chất trihalomethane, một chất gây ung thư,...

• Thường xuyên sử dụng nguồn nước có nồng độ pH cao sẽ dễ mắc các bệnh liên quan đến sỏi mật, sỏi thận,...

• Nồng độ pH trong máu cũng là yếu tố quan trọng để xác định tình trạng sức khỏe.

• Độ pH còn liên quan đến tính ăn mòn thiết bị, đường dẫn và dụng cụ chứa nước.

Cần chọn những loại mỹ phẩm có độ pH nhỏ hơn 7 để đảm bảo an toàn

5. Những cách xác định độ pH hiệu quả nhất

Để xác định độ pH có thể sử dụng một số cách sau:

5.1 Sử dụng quỳ tím

Dựa vào sự thay đổi màu sắc của giấy quỳ màu tím hoặc trung tính. Giấy quỳ trung tính có chứa từ 10 đến 15 loại thuốc nhuộm khác nhau, gồm leucazolitmin, azolitmin, leucoorcein và spaniolitmin.

• Dung dịch là axit giấy quỳ tím sẽ chuyển sang màu đỏ.

• Dung dịch là kiềm nếu quỳ tím chuyển sang màu xanh.

Quỳ tím thử độ pH

5.2 Sử dụng máy đo pH

Sử dụng máy đo là phương pháp xác định độ pH chính xác nhất hiện nay. Những loại máy đo pH hiện nay có khả năng xác định đến 2 con số thập phân.

Máy đo độ pH

5.3 Sử dụng bút đo pH

Đây là phương pháp dễ thực hiện, nhỏ gọn mà vẫn đem lại kết quả có độ chính xác cao nên được sử dụng rộng rãi để đo pH. Hiện tại bút đo pH được phân thành 2 loại:

• Bút đo pH đất: Dụng cụ chuyên dụng để đo độ pH của nhiều loại đất khác nhau. Việc xác định độ pH trong đất giúp ta biết được đây là loại đất nào, và chúng thích hợp với loại cây trồng nào.

• Bút đo ph nước: Dụng cụ chuyên đo pH dung dịch. Thao tác đơn giản, chỉ cần nhúng đầu bút vào trong dung dịch, sau ít phút bút sẽ hiển thị chính xác độ pH của dung dịch đó. Đây là phương pháp đo độ kiềm trong dung dịch được nhiều người sử dụng nhất.

Bút đo độ pH

5.4 Sử dụng Test sera

Đây là bộ test độ pH nổi tiếng của Đức. Bộ test sẽ gồm 1 chai thuốc thử, 1 ống nghiệm test nước và 1 bảng so sánh nồng độ pH.

Bộ test độ pH Test Sera

Trên đây là thông tin cơ bản về độ pH mà Shoplab muốn cung cấp tới bạn đọc. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu được độ pH là gì, cách để xác định độ pH, nắm được độ pH của một số dung dịch phổ biến. Nếu còn điều gì thắc mắc hay muốn chia sẻ thêm bất cứ vấn đề nào liên quan, hãy để lại bình luận xuống phía dưới nhé! 

Và nếu như bạn đang có nhu cầu về các thiết bị đo độ pH hay các loại thiết bị thí nghiệm khác hãy liên hệ với ShopLab qua hotline 0856 663 669 hoặc tại website ShopLab.vn để được hỗ trợ nhé!